4 ข้อแตกต่างระหว่างหุ้นกู้กับหุ้นสามัญ เรื่องต้องรู้ก่อนเลือกลงทุน
หุ้น กับ หุ้นกู้: การลงทุนแบบไหนที่เหมาะกับคุณ?
หุ้นและหุ้นกู้ เป็นทางเลือกการลงทุนที่เหมือนกันตรงที่เป็นสินทรัพย์ทางการเงินที่ออกโดยบริษัท (หรือรัฐบาลในกรณีหุ้นกู้) ที่นักลงทุนสามารถลงทุนเพื่อหวังผลตอบแทนในอนาคต โดยผลตอบแทนหลักจะมาจาก เงินปันผล (ในกรณีหุ้น) หรือ ดอกเบี้ย (ในกรณีหุ้นกู้)
สาระสำคัญที่นักลงทุนจะต้องรู้คือความแตกต่างระหว่าง หุ้น กับ หุ้นกู้ เพื่อการวางแผนและกระจายความเสี่ยงการลงทุน โดยความแตกต่างที่สำคัญมีดังนี้
1. เจ้าของร่วม vs. เจ้าหนี้: ความสัมพันธ์ที่สร้างผลตอบแทนต่างกัน
หัวใจสำคัญของความแตกต่างอยู่ที่สถานะของนักลงทุนหรือความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้น การซื้อหุ้นทำให้นักลงทุนกลายเป็น เจ้าของร่วมในบริษัทนั้นๆ มีสิทธิ์ได้รับส่วนแบ่งจากกำไรผ่านเงินปันผลตามนโยบายบริษัท แต่ก็ต้องเผชิญกับความเสี่ยงหากผลประกอบการของบริษัทไม่ดีหรือขาดทุน ในทางกลับกัน "ความสัมพันธ์" ที่เกิดขึ้นจากการลงทุนในหุ้นกู้จะทำให้นักลงทุนกลายเป็นเจ้าหนี้ นักลงทุนจะได้รับดอกเบี้ยอย่างสม่ำเสมอตามกำหนดการของหุ้นกู้ ไม่ว่าบริษัทจะมีกำไรหรือไม่
2. ความผันผวน vs. ความมั่นคง: เลือกความหวือหวาหรืออยากอยู่แบบชิลล์ๆ
หุ้นเปรียบเสมือนเรือเร็วที่ต้องฝ่าคลื่นลมที่มีความผันผวน หากมีกำไรเกินการคาดการณ์ มูลค่าหุ้นมีแนวโน้มที่จะขยับขึ้น หากผลประกอบการของบริษัทต่ำกว่าที่คาดการณ์ไว้ ราคาหุ้นของบริษัทก็มีแนวโน้มที่จะปรับตัวลดลง พาเรือลงเหวได้ ส่วนเรื่องการปันผลขึ้นอยู่กับนโยบายของบริษัท หากบริษัทมีฐานะทางการเงินที่แข็งแกร่งและมีสภาพคล่องเพียงพอก็อาจจะมีการจ่ายเงินปันผลให้กับผู้ถือหุ้น อย่างไรก็ตาม บริษัทอาจพิจารณาจ่ายเงินปันผลเพียงบางส่วนหรืออาจไม่จ่ายเงินปันผลเลย หากบริษัทมีหนี้สินจำนวนมาก
ส่วนหุ้นกู้เปรียบเสมือนเรือสำราญ แม้ไม่มีโอกาสที่จะทะยานได้เหมือนกับหุ้นสามัญ ดอกเบี้ยที่ต้องจ่ายนักลงทุนเป็นประจำมีความมั่นคงเปรียบเหมือนความเสถียรของเรือที่จะสามารถแล่นผ่านพายุทางการเงินได้ การจ่ายดอกเบี้ยของหุ้นกู้ให้กับนักลงทุนไม่ขึ้นอยู่กับผลประกอบการของบริษัทหรือภาวะเศรษฐกิจโดยรวม ทำให้นักลงทุนสามารถคาดหวังผลตอบแทนที่แน่นอนได้
3. ไม่จำกัดเวลา vs. จำกัดเวลา: เปรียบเทียบอายุการลงทุน
นักลงทุนสามารถถือหุ้นสามัญที่นักลงทุนได้ไปเรื่อยๆโดยไม่มีกำหนดเวลา เมื่อไหร่ที่นักลงทุนพอใจกับการลงทุนของตน นักลงทุนสามารถตั้งขายได้ทันที ตลาดหุ้นเป็นตลาดที่มีความคล่องตัวสูงและแนวโน้มที่จะขายได้ก็สูงเช่นกัน ตรงกันข้ามกับหุ้นกู้ที่ส่วนใหญ่แล้วมีกำหนดอายุอย่างชัดเจน เมื่อถึงวันครบกำหนดหุ้นกู้ ผู้ออกหุ้นกู้ก็จะชำระคืนค่าหุ้นกู้ให้กับนักลงทุน ทั้งนี้ หากนักลงทุนต้องการขายหุ้นกู้ก่อนครบกำหนดอายุหุ้นกู้ นักลงทุนสามารถขายได้ในตลาดรองผ่านธนาคารพาณิชย์หรือบริษัทหลักทรัพย์ ทั้งนี้ตลาดรองของหุ้นกู้
4. สิทธิ์ของนักลงทุน หุ้น vs. หุ้นกู้
ในกรณีบริษัทผู้ออกหุ้นกู้ประสบปัญหาต้องเลิกกิจการหรือประสบภาวะล้มละลาย และผู้ออกหุ้นกู้ไม่สามารถชำระคืนค่าหุ้นกู้ได้ ผู้ถือหุ้นกู้จะมีสิทธิได้รับชำระหนี้ก่อนผู้ถือหุ้นสามัญ โดยลำดับก่อนหลังของสิทธิในกลุ่มเจ้าหนี้นั้นขึ้นอยู่กับเงื่อนไขของหุ้นกู้แต่ละประเภท อ่านบทความ หุ้นกู้ คืออะไร สรุปสาระสำคัญที่นักลงทุนต้องรู้ก่อนลงทุน
ความแตกต่างที่กล่าวมาส่งผลต่อความเสี่ยงและผลตอบแทนโดยตรง หุ้นอาจทำให้นักลงทุนกำไรหรือขาดทุนภายในพริบตา ในขณะที่หุ้นกู้สามารถมอบผลตอบแทนที่แน่นอนแต่ก็น้อยกว่าและช้ากว่า หน้าที่นักลงทุนคือถอดรหัสความสัมพันธ์เหล่านี้ เลือกสัดส่วนการลงทุนระหว่างหุ้นกับหุ้นกู้ให้เหมาะสมกับระดับความเสี่ยงที่ยอมรับได้และระยะเวลาการลงทุนที่ต้องการ
การทำความเข้าใจความแตกต่างพื้นฐานระหว่างหุ้นกับหุ้นกู้เป็นรากฐานสำคัญสู่ความสำเร็จในการลงทุน การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ รูปแบบความผันผวน และภูมิทัศน์ความเสี่ยง-ผลตอบแทนของแต่ละการลงทุนจะช่วยให้นักลงทุนเลือกกลยุทธ์การลงทุนได้อย่างชาญฉลาด มั่นคง สร้างผลตอบแทนที่ยั่งยืน
หวังว่าบทความนี้จะเป็นประโยชน์สำหรับนักลงทุนทุกๆท่าน
